20 Mayıs 2025

Bir gece projesi: Elif-Ba

ile hasan

İkizler (henüz bu blogun farkında değiller, ondan rahat yazayım) geçen sene çoktan aldığım ve hala Kuranı kerim okumayı bilemedikleri için vermediğim (yani onların nazarında henüz almadığım) bilgisayarları (Raspberry Pi 400) bu yaz kullanabilsinler istiyordum. Her mevzuu geçtiğinde “baba bize sen öğret” diyorlardı. Ben de bir kaç sene önce islam harflerini öğretmiştim, sıra harekelere gelmişti ama pek randıman alamamıştım. O yüzden yaz tatilindeki camii kurslarına işi havale etmiştim. İlk sene yaşları küçük diye almadılar, geçen sene gittikleri kurs sitenin kursuydu bir vardı bir yoktu. Bu sene de kurs olur mu, biz evde durur muyuz bilemedim. Öte yandan; “baba sen öğret” demişlerdi. Bunu nasıl olur da başkasına havale ederim. Mazallah, bütün işimi gücümü bırakıp bu suale cevap vermem lazım zaten.

İşte o nedenle aklıma şu geldi: Zaten yakın zamanda bunların birer çalışma masası oldu. Normalde yemek masasında ve illa yanlarında biz olmak üzere zarla zorla ödev yapıyorlardı. Şimdi kendi masaları olunca uslu uslu oturup çözüyorlar. Bir soru olunca yanımıza geliyorlar. O nedenle masalardan çok memnunum. Dedim, ben islam harflerinin birincisi Elif ile başlayayım. Bunu kocaman çıktı alayım. Bir hafta masalarının duvarında dursun. İyice zihinlerine girsin. Bir hafta sonra Be harfine geçeriz. Böyle böyle düzenli gideriz.

Önce Pages’da kendim yapayım dedim ama office programları islam harflerini kocaman bir boşluğun içinde yazıyorlar. Hele fontu biraz büyütünce sayfanın yarısı kullanılamaz oluyor. Ben de HTML olsun madem, ordan çıktı alırım dedim. Chat GPT’ten yardım da alarak ortada kocaman bir Elif harfi, altında da üstünle şöyle, esreyle böyle, ötreyle böyle okunur diye gösterecektim. Maşallah GPT hayalimdekinden daha güzel bir netice verdi. Kuranı Kerim’de geçen örnek kelimeler istemiştim, onları da sağladı. Ben de bu verdiği çıktıyı bir php dosyası yapalım. İçine girip harf değişkenini, örnekleri değiştirdiğimde elif.html, sonra be.html diye hepsini çıktı alırım diye düşündüm.

Sonra biraz daha vites yükseltim, bütün islam harflerinin olduğu tek bir program haline dönüştürdük. Hatta bunları sesli okutabilecek ücretsiz servis vs de bulduk. Biraz GPT biraz ben idare eder bir hale getirdik. Şu repodan ulaşabilirsiniz: https://github.com/hcivelek/elifba

Çalışan versiyonu da şurada: elifba.kuzen.net

Sayfa çıktısını HTML’den değil ama ekran görüntüsü alarak A4’e sığdırmak mümkün. Çocuklar çok beğendi. Tabletten biraz da deneme yaptılar.